ISC اعلام كرد؛
جایگاه ایران در آمار محققان ۲ درصد برتر در میان کشورهای اسلامی
تعمیرکار: ایران از نظر عملکرد یک ساله محققان پر استناد دو درصد برتر رتبه اول و از نظر عملکرد در سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۲۳ رتبه دوم را در میان کشورهای اسلامی دارد.
به گزارش تعمیرکار به نقل از موسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC)، دکتر سید احمد فاضل زاده رئیس مؤسسه ISC اظهار داشت: مؤسسه ISC هر ساله آخرین یافته های علم سنجی برگرفته از منابع و مراجع معتبر مختلف را تحلیل و گزارش می کند. یکی از این گزارش ها، بر پایه آخرین یافته های پروژه مشترک الزویر و گروهی از محققان دانشگاه استنفورد که به «فهرست دانشگاه استنفورد» معروف شده است صورت می گیرد.
فاضل زاده اضافه کرد: این گروه در چند سال گذشته، با تحلیل داده های پایگاه اسکوپس بر مبنای روششناسی ویژه ای، مبادرت به شناسایی و عرضه لیستی از محققان پراستناد برتر جهان در یک پایگاه اطلاعاتی کرده اند. روش شناسی ابداع شده، مبتنی بر مجموعه ای از سنجه های استنادی استاندارد شده برای ارزیابی تأثیر استنادی محققان در رشته ها و حوزه های علمی مختلف است. آنان با ترکیب این سنجه ها، شاخصی به نام «شاخص استنادی مرکب» را ابداع و در مقاله سال ۲۰۱۶ خود معرفی و محاسبه کرده اند. این شاخص مبتنی بر تعداد استنادات دریافتی، جایگاه (الگوی هم-نویسندگی) و شاخص هرش نویسندگان میباشد.
رئیس مؤسسه ISC در ادامه اظهار داشت: تازه ترین به روزرسانی این پایگاه در مهر ماه ۱۴۰۳ (سپتامبر ۲۰۲۴) انتشار یافته است. این لیست، عملکرد استنادی نویسندگان را به ازای بروندادهای پژوهشی انتشار یافته آنان در بازه زمانی ۱۹۶۰ تا ۲۰۲۳ در ۲۲ حوزه موضوعی اصلی و ۱۷۴ حوزه فرعی تحلیل کرده و بر این اساس، نویسندگانی را که در زمره محققان پراستناد دو درصد برتر جهان قرار گرفته اند معرفی کرده است.
شایان ذکر است، این پایگاه در هر نسخه، دو لیست از محققان پراستناد دو درصد برتر جهان را منتشر میکند. تفاوت این دو لیست در بازه زمانی استنادهای تحلیل شده است: در یکی از فهرستهای اعلام شده، بازه زمانی استنادهای دریافتی یک ساله است و در لیست دیگر، بازه زمانی استنادهای دریافتی از سال ۱۹۹۶ به بعد در نظر گرفته می شود. در این گزارش لیست محققان پراستناد دو درصد برتر ایران و کشورهای اسلامی بر مبنای عملکرد استنادی یکساله آمده است.
روند حضور محققان پر استناد برتر جهان و کشورهای اسلامی
فاضل زاده عنوان کرد: در لیست انتشار یافته بر مبنای عملکرد استنادی یکساله در سال ۲۰۲۳، تعداد ۲ هزار و ۳۲۷ پژوهشگر و بر مبنای دوران خدمت ۱۰۲۱ پژوهشگر با وابستگی سازمانی جمهوری اسلامی ایران به ترتیب در بین تعداد کل ۲۲۳ هزار و ۱۵۲ و ۲۱۷ هزار و ۹۷ پژوهشگر بین المللی حضور دارند.
نمودار شماره یک، روند رشد فراوانی محققان ایرانی پراستناد دو درصد برتر جهان بر مبنای عملکرد استنادی یکساله و دوران خدمت را نشان میدهد. همانطور که مشاهده می شود، شمار محققان پراستناد ایرانی در این پایگاه روندی رو به رشد داشته است.
نمودار ۱: فراوانی محققان ایرانی پراستناد دو درصد جهان بر مبنای عملکرد استنادی یکساله و دوران خدمت
نمودار ۲ بیست کشورهای اسلامی برتر در فراوانی محققان دو درصد بر مبنای عملکرد استنادی یکساله را نشان داده است. کشور جمهوری اسلامی ایران رتبه نخست را به لحاظ تعداد محققان پراستناد دو درصد برتر در بین کشورهای اسلامی به خود مختص کرده است و کشورهای عربستان و ترکیه به ترتیب در رتبه های دوم و سوم قرار دارند.
نمودار ۲: فراوانی محققان پراستناد دو درصد بیست کشور اسلامی بر مبنای عملکرد استنادی یکساله- سال ۲۰۲۳
نمودار ۳ بیست کشورهای اسلامی برتر در فراوانی محققان دو درصد بر مبنای عملکرد استنادی دوران خدمت نشان داده است. کشور جمهوری اسلامی ایران رتبه دوم را از لحاظ تعداد محققان پراستناد دو درصد برتر در بین کشورهای اسلامی پس از کشور ترکیه به خود مختص کرده است و کشورهای عربستان در رتبه ی سوم قرار دارد.
نمودار ۳: فراوانی محققان پراستناد دو درصد بیست کشور اسلامی بر مبنای عملکرد استنادی دوران خدمت- سالهای ۲۰۲۳-۱۹۹۶
سهم نهادهای علم وفناوری کشور از محققان پر استناد دو درصد برتر جهان
رئیس مؤسسه ISC اظهار داشت: جدول یک وضعیت کلی محققان پراستناد ایرانی را برپایه وابستگی سازمانی در عملکرد استنادی یکساله به نمایش می گذارد. همانگونه که مشاهده می شود، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بیشترین سهم را از محققان پراستناد ایرانی (۵۰.۳۷ درصد) را به خود مختص کرده است.
جدول ۱: توزیع فراوانی محققان پراستناد برپایه عملکرد استنادی یکساله در وابستگی های سازمانی کلان - سال ۲۰۲۳
درصد
تعداد محققان
وابستگی سازمانی
۵۰/۳۷
۱۱۷۲
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
۳۷/۳۹
۸۷۰
وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی
۷/۳۹
۱۷۲
دانشگاه آزاد اسلامی
۴/۸۶
۱۱۳
سایر
۱۰۰
۲۳۲۷
جمع
جدول ۲ وضعیت کلی محققان پراستناد ایرانی برپایه عملکرد استنادی دوران خدمت را نشان داده است. همانطور که قابل مشاهده می باشد وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بیشترین سهم را از محققان پراستناد ایرانی (۶۴.۱۵ درصد) به خود مختص کرده است.
جدول ۲: توزیع فراوانی محققان پراستناد برپایه عملکرد استنادی دوران خدمت در وابستگی های سازمانی کلان - سالهای ۲۰۲۳-۱۹۹۶
درصد
تعداد محققان
وابستگی سازمانی
۱۵/۶۴
۶۵۵
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
۳۳/۲۲
۲۲۸
وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی
۸/۴۲
۸۶
دانشگاه آزاد اسلامی
۵/۰۹
۵۲
سایر
۱۰۰
۱۰۲۱
جمع
پژوهشگران پر استناد دو درصد برتر کشور به تفکیک حوزه موضوعی
وی اضافه کرد: در جدول ۳ تعداد محققان پراستناد کشور در لیست محققان پراستناد دو درصد برتر جهان (عملکرد استنادی یکساله) به تفکیک حوزه موضوعی نشان داده شده است. همانطور که مشاهده می شود، چهار حوزه موضوعی پزشکی بالینی، شیمی، مهندسی و فناوری های راهبردی (هوش مصنوعی، نانو، فرایندهای ساخت پیشرفته و…) به ترتیب رتبه های یک تا چهار را در بین رشته های موضوعی به لحاظ فراوانی محققان پراستناد کسب کرده اند.
جدول ۳. فراوانی و سهم محققان پراستناد دو درصد کشور بر مبنای عملکرد استنادی یکساله به تفکیک حوزه موضوعی - سال ۲۰۲۳
جهان
ایران
حوزههای موضوعی
ردیف
سهم از کل (درصد)
فراوانی پژوهشگران
سهم از کل (درصد)
فراوانی پژوهشگران
۳۰/۶۳
۶۸۳۴۳
۳۱/۹۳
۷۴۳
پزشکی بالینی
۱
۶/۸۱
۱۵۱۸۹
۱۸/۰۱
۴۱۹
شیمی
۲
۷/۷۱
۱۷۱۹۶
۱۶/۴۶
۳۸۳
مهندسی
۳
۹/۲۷
۲۰۶۹۶
۱۳/۷۵
۳۲۰
فناوری های راهبردی (هوش مصنوعی، نانو و …)
۴
۸/۵۲
۱۹۰۰۷
۵/۱۶
۱۲۰
فیزیک و نجوم
۵
۳/۳۰
۷۳۷۵
۴/۱۳
۹۶
کشاورزی، شیلات و جنگلداری
۶
۶/۸۰
۱۵۱۷۵
۳/۴۸
۸۱
فناوری اطلاعات و ارتباطات
۷
۷/۴۸
۱۶۶۹۰
۲.۰۲
۴۷
زیست پزشکی
۸
۳/۴۷
۷۷۴۲
۱/۶۳
۳۸
علوم زمین و محیط زیست
۹
۳/۸۸
۸۶۶۳
۱/۱۲
۲۶
زیست شناسی
۱۰
۱/۲۲
۲۷۱۹
۱/۰۳
۲۴
آمار و ریاضیات
۱۱
۵۸/۰
۱۳۰۳
۰/۴۳
۱۰
محیط زیست، طراحی و ساخت
۱۲
۱/۷۳
۳۸۶۹
۰/۳۴
۸
بهداشت عمومی و خدمات بهداشتی
۱۳
۲/۸۲
۶۲۸۲
۰/۲۶
۶
اقتصاد و تجارت
۱۴
۲/۶۲
۵۸۴۸
۰/۱۳
۳
علوم اجتماعی
۱۵
۰/۵۴
۱۱۹۷
۰/۰۹
۲
ارتباطات و متن پژوهی
۱۶
۰/۴۸
۱۰۷۴
۰/۰۴
۱
مطالعات تاریخی
۱۷
۱/۸۶
۴۱۴۴
۰
۰
روانشناسی و علوم شناختی
۱۸
۰/۲۴
۵۲۶
۰
۰
فلسفه و الهیات
۱۹
۰/۰۵
۱۱۴
۰
۰
هنرهای تجسمی و نمایشی
۲۰
۱۰۰
۲۲۳۱۵۲
۱۰۰
۲۳۲۷
جمع کل
فاضل زاده افزود: جدول ۴ تعداد محققان پراستناد کشور در لیست محققان پراستناد دو درصد برتر جهان (عملکرد استنادی دوران خدمت) به تفکیک حوزه موضوعی را نشان داده است. همانطور که مشاهده می شود، چهار حوزه موضوعی مهندسی، شیمی، فناوریهای راهبردی (هوش مصنوعی، نانو، فرایندهای ساخت پیشرفته و…) و پزشکی بالینی، ۲۵/۸۳ درصد از کل محققان پراستناد ایران را به خود مختص کرده است.
جدول ۴. فراوانی و سهم محققان پراستناد دو درصد کشور بر مبنای عملکرد استنادی دوران خدمت به تفکیک حوزه موضوعی - سالهای ۲۰۲۳-۱۹۹۶
جهان
ایران
حوزههای موضوعی
ردیف
سهم از کل (درصد)
فراوانی پژوهشگران
سهم از کل (درصد)
فراوانی پژوهشگران
۸۸/۷
۱۷۱۱۸
۲۴/۷۸
۲۵۳
مهندسی
۱
۸۷/۶
۱۴۹۱۱
۲۰/۳۷
۲۰۸
شیمی
۲
۴۴/۸
۱۸۳۱۷
۷۸/۱۹
۲۰۲
فناوری های راهبردی (هوش مصنوعی، نانو و …)
۳
۲۵/۳۱
۶۷۸۳۹
۳۲/۱۸
۱۸۷
پزشکی بالینی
۴
۲۰/۹
۱۹۹۸۰
۸۰/۴
۴۹
فیزیک و نجوم
۵
۹۵/۶
۱۵۰۸۷
۳۱/۴
۴۴
فناوری اطلاعات و ارتباطات
۶
۳۵/۳
۷۲۶۵
۷۴/۲
۲۸
کشاورزی، شیلات و جنگلداری
۷
۲۴/۱
۲۶۹۳
۶۷/۱
۱۷
آمار و ریاضیات
۸
۴۰/۳
۷۳۸۸
۲۷/۱
۱۳
علوم زمین و محیط زیست
۹
۷۸/۷
۱۶۸۹۸
۶۹/۰
۷
زیست پزشکی
۱۰
۵۷/۰
۱۲۴۳
۵۹/۰
۶
محیط زیست، طراحی و ساخت
۱۱
۹۹/۳
۸۶۵۶
۳۹/۰
۴
زیست شناسی
۱۲
۳۳/۲
۵۰۶۳
۲۰/۰
۲
علوم اجتماعی
۱۳
۷۷/۱
۳۸۴۱
۱۰/۰
۱
بهداشت عمومی و خدمات بهداشتی
۱۴
۹۱/۱
۴۱۳۷
۰
۰
اقتصاد و تجارت
۱۵
۷۸/۱
۳۸۷۱
۰
۰
روانشناسی و علوم شناختی
۱۶
۵۰/۰
۱۰۸۱
۰
۰
مطالعات تاریخی
۱۷
۴۹/۰
۱۰۷۴
۰
۰
ارتباطات و متن پژوهی
۱۸
۲۴/۰
۵۲۳
۰
۰
فلسفه و الهیات
۱۹
۰۵/۰
۱۱۲
۰
۰
هنرهای تجسمی و نمایشی
۲۰
۱۰۰
۲۱۷۰۹۷
۱۰۰
۱۰۲۱
جمع کل
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب